Sermon Sa Waray-Waray,
Penitencia Sa Palo, Leyte

SA PALO, Leyte, pinaghati-hati ang mga bata sa iba’t ibang pangkat nuong taon ng 1600. Ang pinakamarunong na bata sa bawat pangkat ang pinagturo at, sa loob ng 10 araw lamang, natuto na ang lahat ng dasal at mga pangaral.

Ito ang ginamit na paraan ng mga frayleng Jesuit, tinawag nilang decurias, upang bumilis ang paglawak ng catholico sa Palo, sa silangang gilid (eastern coast) ng Leyte.

Inuna rin nilang mabinyagan ang mga pinuno sapagkat sunod agad ang mga alalay nitong magpabinyag din, gaya ng nangyari nang magpabinyag ang pinuno ng Palo matapos hiwalayan ang isa sa 2 asawa niya.

Nuong pang-3 dayo ng Jesuit duon, pinag-

PAGHANAP SA MGA UNANG PILIPINO: Chronicles

Relacion de las Islas Filipinas
ni Pedro Chirino, 1595-1602

Kasaysayan Ng Mga Pulo Ng Pilipinas
Isina-English nina Frederic W. Morrison ng Harvard University, at Emma Helen Blair

aralan ng frayle, si Melchior Hurtado, ang wika duon.

Nang mag-sermon siya sa wikang Bisaya (Waray-waray, hawig at nauunawaan ng mga Bisaya o Sugbuanon) nuong mahal na araw (Lent) tungkol sa pagpako, pagkamatay at pagkabuhay muli ni Jesus Christ, nag-iyakan ang mga taga-Palo, lumuhod at nagnais na maging catholico sila. Ang mga nabinyagan na ay nag-penitencia, hinagupit ang mga sarili sa likod hanggang magdugo, habang nagpo-procesion.

Mahigit 70 tao ang nabinyagan, kabilang ang 6 datu at ang mga asawa nila. Hiniwalayan nila at ibinigay ang bigay-kaya (dote, dowry) ang ibang mga asawa, maliban sa una. Humingi pa ng tawad ang mga pinuno sa kalupitan nila sa pag-alipin sa mga tao.

Tinantiya ng mga Jesuit na mabibinyagan nila ang lahat ng mga taga-Palo sa madaling panahon. Upang hindi magkasama-sama ang mga nabinyagan na at mga hindi-binyagan pa, hanggang maaari, pami-familia ang ginagawa nilang pagbibinyag.

Ang pinagkunan:   Relacion de las Islas Filipinas, ni Pedro Chirino, SJ, inilathala sa Roma, 1604, at bahagi ng
The Philippine Islands, 1493-1898, nina Emma Helen Blair at James A. Robertson, inilathala sa Manila, 1903,
Bank of the Philippine Islands commemorative CD re-release, 1998

Nakaraang kabanata          Balik sa itaas          Lista ng mga kabanata          Tahanan ng mga Kasaysayan          Sunod na kabanata